Postpartum depressie in de volksmond Postnatale-depressie (PND)

Als je kindje geboren is en alles goed is gegaan, heb je alle reden om blij te zijn. Deze website is geschreven voor vrouwen, die na de bevalling eerder bedroefd dan blij zijn. Vrouwen die het gevoel hebben na de geboorte van hun kind zichzelf te verliezen. Waar vind je hulp in dat geval? Wat kan er gedaan worden?

Een paar wenken en raadgevingen voor vrouwen met een postnatale depressie. Naast een diep geluksgevoel en een gevoel van intense tevredenheid, kennen veel vrouwen juist in de eerste tijd een wirwar van emoties, waar ze zelf niet wijs uit kunnen worden. Er zijn dagen dat je om het minste of geringste in tranen bent. Of dat je geplaagd wordt door diepe twijfels aan jezelf. Dat is een toestand die bijna altijd vanzelf over gaat. Met een beetje steun en begrip uit je omgeving kom je een heel eind. Anders is het, als die toestand langer dan een paar dagen blijft voortduren. In ongeveer 10% van de gevallen, dus bij 1 op de 10 vrouwen treedt er geen verbetering in. Je hebt geen macht meer over je gevoelens, je voelt je hopeloos heen en weer geslingerd tussen allerlei emoties. Je vindt jezelf waardeloos en verliest het contact met je omgeving, omdat je het gevoel hebt helemaal alleen te staan met je narigheid. Tot overmaat van ramp komen daar al gauw schuldgevoelens bij, je komt tot niets, je beleeft geen vreugde meer aan de dingen waar je vroeger plezier in had. Daarbij is het ergste dat je ook geen vreugde meer beleeft aan je kind. En omdat je er zeker van bent dat niemand dat kan begrijpen, probeer je dat maar liever voor je omgeving te verzwijgen.

Zodra dit zwijgen verbroken wordt, daagt er redding. Meestal komt dat als een grote opluchting als iemand met een PND hoort, dat ze beslist niet de enige is en dat ze mag rekenen op begrip voor haar toestand. Dat begrip kan komen van de kant van je dokter, die de laatste jaren goed geïnformeerd is over de verschijnselen en behandelingsmethoden van een postnatale depressie. Het kan ook komen van je man en directe familieleden. Een postnatale depressie legt een zware druk op je relatie en op relaties met mensen om je heen. Zo erg dat vriendschappen er op stuk kunnen lopen en huwelijken schipbreuk lijden. Maar er zijn ook gevallen bekend waarin de gedeelde beproeving van de PND de band tussen man en vrouw heeft versterkt en de relatie met de mensen om je heen ten goede is gekomen.

Een zwangerschap en de bevalling zijn grote lichamelijke prestaties, die diep ingrijpende gevolgen hebben voor het functioneren van je lichaam. Zo treden er bijvoorbeeld grote hormonale veranderingen op. Tijdens de laatste periode van je zwangerschap is de hoeveelheid progesteron ( een natuurlijk zwangerschapshormoon) in je bloed ruim dertig maal zo hoog als kort na de bevalling. Het is bekend dat zulke grote en snel verlopende hormonale veranderingen ook gevolgen kunnen hebben voor het emotionele leven van een mens. Waarom dit bij sommige vrouwen in versterkte mate het geval is en bij anderen niet is nog niet duidelijk. Onverwerkte problemen kunnen een rol in de genezing spelen.

PND Symptomen

• Angst die je niet kunt verklaren
• Angst jezelf en je kind iets aan te doen
• Angst om gek te worden
• Angst dat het nooit meer over gaat
• Angst om televisie te kijken (nare beelden op jezelf betrekken)
• Angst voor scherpe voorwerpen
• Depressie
• Somberheid
• Prikkelbaarheid
• Snel geïrriteerd zijn
• Grote onzekerheid
• Rusteloosheid/opgejaagd gevoel
• Gedachten aan zelfdoding (suïcidale gedachten)
• Hyperventilatie
• Concentratieverlies
• Agressiviteit b.v. tegenover anderen: je man, je buurvrouw, huisdier...
• Transpireren (opvliegers) vaak ook in de nacht
• Slapeloosheid of juist heel veel slapen
• Slecht eten of juist veel eten
• Vermoeidheid
• Lethargie (lusteloosheid), nergens meer toe komen
• Overbezorgdheid met name gericht op de baby
• Onscherp zien
• Concentratieverlies (vergeetachtigheid)
• Sociale contacten mijden
• Dérealisatie (je onwerkelijk voelen)
• Dépersonalisatie (je kijkt in de spiegel en je vraagt je af: ben ik dat wel?)
• Melkafscheiding uit de borsten buiten de borstvoedingsperiode
• Overal pijn hebben
• Duizeligheid
• Labiliteit (snel huilen)
• Meer dan normaal hoofdpijn
• De neiging om jezelf de schuld te geven van je PND
• Paniekaanvallen
• Het gevoel dingen niet meer in de hand te hebben
• Het gevoel dat alles je ontglipt
• Je diep ongelukkig voelen
• Je nergens meer op kunnen verheugen
• Geen toekomst meer zien, angst om te falen als vrouw en moeder
• Verlies van alle gevoel, ook seksueel (libidoverlies)
• Enorm schuldgevoel naar partner en kind.
• Pijnlijke gewrichten en spieren
• Te laag bloedsuiker (Hypoglycemie)

Je hoeft niet al deze klachten te hebben om een postnatale depressie te hebben

Mogelijke oorzaken

• Veranderingen in de hormoonhuishouding tijdens de ontzwangering.
• Een tekort aan het aminozuur tryptofaan kan psychische klachten geven.
• Slechte lichamelijke conditie heeft invloed op de hormonale balans
• Een erg snelle bevalling, een onverwacht verloop van de bevalling: een sectio (keizersnede), vacuumextractie of tangverlossing
• Weinig rust in de zwangerschap en na de bevalling
• Een te laag Hb-gehalte (ijzertekort)
• Vrouwen die al premenstruele klachten hadden vormen een risicogroep
• Psychosociale omstandigheden spelen mede een rol
• Een PND kan zich uiten na het stoppen van de borstvoeding
• Opnieuw beginnen met de pil, berucht is de morning-after pil
• Abortus of miskraam